Composttoiletten Y/N?

Composttoiletten Y/N?

Een van de vragen op de Informatiedag van 28 september was of we open staan voor composttoiletten. Nou, de interesse is er zeker. Dus daar hebben we al eens onderzoek naar gedaan.

Het fijne van composttoiletten: geen (drink)waterverbruik (dat scheelt per jaar voor onze hele woongroep best veel), de droge stof kun je aanvullen met zaagsel of droge bladeren (restproducten van eigen terrein) en urine is een superbemester…. Bovendien: als je het slim doet, ben je niet eens zo heel veel ruimte kwijt als je alles ilt composteren.

Nadelen op het eerste gezicht? Nou ja ik zie niet echt uit naar het regelmatig legen van die dingen en het omscheppen van de ‘materialen’ in de tijd dat het aan het composteren is ….. maar goed wij dachten – om met een wijs man (Cruyff) te spreken – ‘elk voordeel, heeft zijn nadeel’.

Jurgen had een perfecte ervaring bij zijn deelname aan de bouw van het Earthship in Vaxhuset (Zweden), waar de inhoud van het composttoilet ook echt ‘direct’ werd ingezet voor de moestuin. & Judith had haar favoriete composttoilet al uitgekozen (de Tobolo Tinybloem op de foto hiernaast – de foto is overigens ook van de website van Tobolo gehaald).

Maar Zweden is Nederland niet en keuzes die je misschien voor een eigen moestuin of eetbare tuin zou maken, kun je niet zo maar maken voor een gedeelde, zo bleek.

Droge stof uit eigen restproducten

Als droge stof kun je een aantal van je eigen restproducten kwijt, tijdens de bouw en het klussen natuurlijk zaagsel en houtkrullen. Maar ook in de herfst droge bladeren uit de tuin (of gedroogd maaisel uit andere jaargetijden). Alhoewel het een goed idee lijkt om ook je karton en kranten versnipperd te gebruiken, kan dat alleen maar als ze zonder coating of inkt zijn – en dat is bijna nooit meer het geval. Veel bedrijven bedrukken hun dozen en de krant zonder inkt is de digitale; die kan niet op de composthoop.

Al met al hebben we voor het goed verwerken van ‘onze’ hoeveelheden zo’n 2m3 droge stof per jaar nodig, dus daar zouden we wat voor moeten bijkopen.

Superbemester!

Urine is een superbemester! En na 6 maanden ‘rust’ en op de juiste manier verdund, kunnen we zo’n 4.000m2 tuin ermee bemesten. Maar we hébben maar 800m2 tuin en 250m2 moestuin, dus dat betekent dat we de rest moeten afvoeren. Daar hebben we natuurlijk geen principiële bezwaren tegen, ik bedoel, is denk niet dat we van deze superemester 100% zouden moeten gebruiken als dat gewoon niet past op ons terrein, en daar zit hem de kneep.

Want bij het onderzoeken naar waar we dan de rest van de urine zouden moeten afvoeren, kwam ik op de volgende informatie terecht.

Het mag gewoon niet 🙁

Wahat? Het mag gewoon niet. Je mag in Nederland geen resultaten van het composttoilet verwerken in je eigen (eetbare)tuin of moestuin. Compost bij je sierplanten? Soms oké; ook dan gelden regels. Maar we hebben een éétbare tuin en we hebben een móestuin waar we ons eigen gezonde voedsel uit willen halen, dus daar willen we dan ook gezond mee om gaan qua compost. En de ‘compost’ uit je composttoilet is niet zo maar de beste toevoeging voor je grond door alles wat er in de menselijke uitwerpselen kan zitten.

Deze compost bij je sierplanten? Soms oké

Maar we hébben een eetbare tuin en een moestuin …..

Misschien zou je heel stiekem en voor jezelf kunnen besluiten het tegen niemand te vertellen en ‘compost’ uit je composttoilet in je eigen moestuin of eetbare tuin kunnen verwerken. Dan zou je natuurlijk heel zeker willen weten dat er geen ziektekiemen in zitten, geen medicijnresten, geen resten van gebruik van bestrijdingsmiddel op niet-biologisch voedsel. Dat zou je misschien voor jezelf kunnen weten en voor jezelf zou je de keuze kunnen maken (nog steeds stiekem, want tegen de wet) om het risico voor je eigen voedsel te nemen. Maar niet voor een gedeeld composttoilet-composteer-systeem met meerdere huishoudens (en hun gasten) en niet voor gedeelde eetbare en moestuinen. Dat risico moet je niet willen nemen, anders schiet deze ‘compost’ eigenlijk wel zijn doel voorbij, toch? Om vanwege de Meststoffenwet nu te verhuizen naar Zweden of Canada, zodat we composttoiletten kunnen toepassen, vinden wij ook weer overdreven.

Afvoeren

Als we dan de eigen composttoilet-compost niet kunnen gebruiken in de eigen tuinen, moeten we die afvoeren. Als particulier/woongroep vonden wij het niet logisch te kijken naar aanbieden bij een gecertificeerde verwerker, ik vraag me zelfs af of die voor onze kleine beetjes zouden langskomen. Dus wat dan overblijft: droog aanbieden via restafval en nat via ….. het riool/de WC. Hmmmm dat is sh*t, dan moeten we daar toch een voorziening voor in stand houden. Kortom, voor ons is de cirkel rond en hebben we besloten om dan toch op het riool aangesloten toiletten te gaan gebruiken.

Drinkwaterbesparing door regenwatersysteem

Maar de drinkwaterbesparing dan? Met de gemiddeld 12 bewoners waarmee wij voor onze woongroep rekenen, zouden de composttoiletten betekenen dat we per jaar 131,4 m³/jaar = 131.400 liter/jaar besparen aan drinkwater omdat we geen toiletten doorspoelen. Dat is me nogal wat …..

  • Dat zijn 525.600 glazen (250 mL) drinkwater per jaar (131.400 ÷ 0.250)
  • Of ongeveer 2.630 korte douches van 50 L elk (131.400 ÷ 50)

En die besparing op drinkwater willen we nog steeds graag realiseren. Daarom hebben wij in onze plannen voorzien dat we een deel van het regenwater dat we opvangen (nu in een grote put van 30.000 liter) gaan gebruiken voor het doorspoelen van de toiletten. De technieken bestaan er al voor en we hebben ruimte om de investering voor onze ge’woonplekken en ge’deelplekken te maken. Het zal nog wel wat puzzelen vragen voor we het allemaal georganiseerd en gebouwd hebben, maar het is onderweg.

Meer weten over onze overwegingen? Wil je mee puzzelen op deze oplossing of mee werken aan het bouwen/maken ervan? Laat het ons weten.

beeldmateriaal: eerste foto van Tobolo, overige foto’s van Envato

Informatiedag Ju’dderhoes – de opbrengst :)

Informatiedag Ju’dderhoes – de opbrengst :)

Met een lijst van meer dan 40 namen onder onze arm, een volle kan koffie, twee pannen soep en mooie praatplaten hoopten we op een zonnetje! En die was er dus we konden heerlijk buiten over het terrein dwalen en ondertussen met elkaar kletsen.

Want afgelopen zondag was het zo ver, we durfden het aan onze plannen, visie op samen-leven, maar ook onze nog overgebleven puzzels voor te leggen aan het grote publiek. Voor ons was het een bruisende dag met veel gesprekken, vragen en ook sommige antwoorden. Maar in elk geval een mooi potje jam van Sz en een heerlijke taart van Sb. En tips over inkopen van duurzame materialen in Duitsland (yes, die ingang hadden we al gevonden, dat scheelt best veel).

De grote en kleine vragen die gesteld werden?

  • Ge’woon: Gaan we intern verhuizen / doorstromen als de samenstelling van ons huishouden verandert?
  • Ge’woon: Staan jullie open voor composttoiletten?
  • Organisatie: Hoe zorgen jullie er voor dat de woongroep een gelijkwaardige stem heeft ten opzichte van de eigenaren?
  • Organisatie: Kunnen jullie eens wat meer over de coöperatie-gedachte uitleggen?
  • Organisatie/Financiën: Hoeveel moeten we bijdragen aan de algemene ruimtes in tijd en geld?
  • Organisatie: Wordt het verhuren van de recreatiewoningen (voor de algemene pot) een taak binnen de woongroep?
  • Organisatie: Mag ik dan in het kookteam?
  • Dieren: Mag een binnenkat wel?
  • Dieren: Zouden er toch kippetjes in de tuin passen?
  • Dieren: Hoe staan jullie tegenover een hulphond?
  • Financiën: Hoe wordt de bouw betaald?
  • Financiën: Wat gaat de huur zijn?
  • Ge’deel: Kan ik ook workshops van mijn bedrijf in de algemene ruimte geven?
  • Ge’deel: Wel of niet roken op het hele terrein?
  • Ge’deel: Kan ik in de yogaruimte ook meditaties doen?
  • Ge’deel: Is er ook een muziekruimte?
  • Energie: Hebben jullie bewust geen zonnepanelen?
  • Energie: Zullen we een basis kookcursus (energetisch koken, maar ook met minder energieverbruik koken) geven?

Dank voor de vragen! We gaan onze antwoorden erop delen. Heb je nog meer vragen? Noteer ze hieronder!

Projectmanagement

Projectmanagement

Met de start van ons project, vroegen we ons af hoe we dat in hemelsnaam in de hand gingen houden. Als we goed tellen hebben we wel 27 deelprojecten die allemaal een gebouwdeel opleveren of een cruciaal onderdeel zijn van meerdere gebouwdelen (zoals het dak van de achterpoort). We gluurden even bij Trello, we keken even bij betaalde tools, maar omdat het vrij vaag voelde om dure projectmanagementsoftware te kopen voor een project met 2 vaste medewerkers, besloten we te kiezen tussen Jira (Judith) of Excel (Jurgen).

Oh ja, stemmen in een groep van 2 is nog wel eens een dingetje. Maar heel af en toe lukt het ons om een element van Holacracy toe te passen (in dit geval & bij ons betekent dat: het eerste plan telt als we er geen grandioze gaten in kunnen schieten). Of, maar dat is dan minder Holacratisch, Judith krijgt haar zin omdat zij – zelfverklaard – echt de grootste, particuliere Jira-fan is.

Dus we gebruiken Jira, knopen taken en deelprojecten aan elkaar. Zijn nog steeds op zoek naar hoeveel we in een periode van 2 weken precies weten te verstouwen en zien de database van wat we geleerd en uitgedokterd hebben groeien zodat dat bij volgende opleveringen makkelijker en sneller kan. En hebben wel de zekerheid dat alles wat we bedenken wat moet gebeuren op het juiste moment aan de oppervlakte komt of gevonden kan worden.

Want als je een ondersteboven bezig bent met het leemstucen van het plafond, dan wil je graag dat je externe geheugen je helpt. Wil je tips over hoe Jira jou kan helpen bij je ‘privé’-project? En hoe je snel nieuwe user stories of subtaken kunt maken en ordenen? Laat het ons weten, dan voegen we hier wat tips & trucs toe.

De Hooizolder

De Hooizolder

Waarom de Hooizolder zo heet? Nou omdat er zeker een meter hoog los hooi op lag toen wij het pand voor de eerste keer inliepen. Onder die dikke laag hooi vonden we nog een prachtige eiken houten balk waar ooit de vloer overheen gezeten heeft. En het dak steunt op een prachtig spant dat gemaakt is van een precies half gekliefde boom. Alsof je in een theaterzaal staat.

De Hooizolder mag recreatief verhuurd worden en daarom bouwen we hem als laatste.

Om deze ruimte groot genoeg te maken voor een fijne plek, maken we een doorgang op de bovenverdieping naar het huidige ‘Oude Huis’. Knus, niet ècht meer tiny & wel compact, maar wel alles op 1 niveau en makkelijk toegankelijk!

En de wasmachineruimte & werkplaats (& ingang naar de kelder) op de begane grond delen we met zijn allen.

De Lange Schuur

De Lange Schuur

Wij verwachten en hopen toch wel dat dit het centrale punt van ons terrein gaat worden. Een geweldige ruimte waarin we creatief kunnen zijn, samen kunnen overleggen en vieren, sporten en genieten. Waar iedereen die gezelschap zoekt naar toe gaat en zich fijn voelt.

Boksen? Kan! Yoga? Kan! Schilderen? Kan! Carnavalskostuums maken op de naaimachine? Kan! Lekker een boekje lezen? Kan! Spelletjes spelen? Kan! Een theatershow opvoeren? Kan! Een klassenfeestje geven? Kan!

De mogelijkheden zijn legio in deze mooie, grote ruimte … voor het permanent aanleggen van de modelspoorlijn door de hele ruimte, moeten we wel nog even overleggen (misschien als de treinen de koffie kunnen bezorgen :)) #Wallace&Gromit

De ruimte is nu zo ontworpen dat onze hobby’s er makkelijk in passen. En wat zou jij nog willen toevoegen? En waarvoor zou jij graag in de Lange Schuur zijn als je hier zou wonen?

Achterpoort 2

Achterpoort 2

Zicht op de tuin vanuit alle ruimtes waar dat nuttig is, een fijne woonkamer met open keuken en knusse, comfortabele slaapkamers. En een leuke twist omdat het een soort splitlevel woning is geworden.

Met 3 slaapkamers is dit één van de grote woningen op ons cohousing-terrein. Ook hier geldt dat dat perfect passend is voor een gezin met meerdere kinderen, maar zeker ook voor een woongroep binnen een woongroep-huis. We verwachten het hele achterpoort gebouw in 2026 afgebouwd te krijgen en dat betekent dus ook dat dit de eerste woning is die beschikbaar zal komen.

De entree is het enige aan de ‘straat’, je leeft op niveau 🙂 met slaapkamers op de eerste verdieping, een woonkamer met keuken en een grote dakkapel boven de poort’ met prachtig zicht op de vaart vanuit de keuken en op de tuin vanuit het woonkamer gedeelte. En met een kleine trap vanuit de woonkamer kruip je zo nog de riante tweepersoons slaapkamer in die zich in de nok van de zijbeuk bevindt. Super knus!

Ook hier geldt de prijsvraag (eeuwige roem is de hoofdprijs), Achterpoort 1 & Achterpoort 2 zijn niet de namen die we permanent aan deze woningen willen geven: heb jij ideeën?

Achterpoort 1

Achterpoort 1

Een woning waar je niet alleen je leven lang kunt wonen door de slimme indeling met een slaapkamer en de leefkeuken op de begane grond, maar waarvan ook in de toekomst een tweede tiny appartement van de verdieping gemaakt kan worden. Fijn als je nu al weet dat het nog maar een paar jaar zal zijn voor het op kamers gaan en studeren begint.

Tegen die tijd wordt het natuurlijk ook nog belangrijker dat je voor je hobby’s buiten je huis een fijne plek hebt op het eigen terrein. En dat maken we: in de Lange Schuur is ruimte voor vrijwel alles wat je kunt verzinnen en waar je anders een extra kamer in je huis gemaakt zou hebben die parttime wordt gebruikt. Alhoewel, over een permanent opgestelde spoorlijn moeten we even overleggen.

Oeh: prijsvraag! (Eeuwige roem staat op het spel) we moeten nog wel een beetje een spannendere en passende naam verzinnen voor deze twee woonplekken (we hebben namelijk ook Achterpoort 2).

Writersblock

Writersblock

Een fijne plek, een beetje kruipdoorsluipdoor, met hoge lichte ruimtes waar je die eigenlijk niet verwacht. Het uitzicht vanuit de woonkamer over Craubeek is fenomenaal. De keuken vormt een belangrijk onderdeel van deze woonplek en met het Franse raam krijg je daar óók van de voorzijde fijn licht binnen. Dit wordt het Writersblock.

Het Writersblock heeft één slaapkamer met een heerlijke hoogte zodat je hoog kunt slapen er eronder nog fijn kunt werken of opbergen (heet een walk-in closet onder je bed, nog steeds een walk-in closet?).

De algemene logeerkamer (in het rood) is voor alle bewoners te reserveren voor hun logees en heeft een eigen ingang – en goede (geluids)isolatie – hoor.

Mis je een ruimte om aan je hobby te werken? Daarvoor hebben we een fijne algemene ruimte: de Lange Schuur waarin meer dan 100m2 voor iedereen altijd toegankelijk is voor sport, atelier, lezen, hangen of meer.

Met het huidige bouwteam rekenen we erop dat het Writersblock woonklaar is in 2027.

Interesse om hier te komen wonen en samen-leven? Stuur ons een bericht via het contactformulier

Het Oude Huis

Het Oude Huis

De woning waar al meer dan honderd jaar gewoond wordt, eerst door de boerenfamilie en nu de laatste 5 jaar door ons. Na de verbouwing is de woning helemaal anders, de keuken ruilen we in voor een riante slaapkamer, de woonkamer wordt een keuken.

De trap die vanuit de huidige keuken leidt naar de gewelvenkelders wordt verplaatst naar de werkplaats (we willen niet dat we door de slaapkamer van de buurman een potje jam uit de voorraadkelder moeten halen).

De zolderverdieping halen we eruit zodat je boven hele mooie hoge ruimtes – een woonkamer en 2 slaapkamers – hebt waar ook door de dakramen mooi licht in valt en waardoor de spanten – lekker rustiek – in het zicht komen / blijven.

Een echt familiehuis dus! Of juist een plek voor een ‘woongroep binnen de woongroep’ om met zijn 3-en samen te wonen.

Aangezien je beneden alle functies hebt kun je ook goed in het huis blijven wonen als je minder mobiel raakt. #levensloopbestendig

Oude Huis

Mis je een logeerkamer? Die delen we samen op het terrein (onder het Writersblock), net als een atelier, yogaplek en een moestuin.

Met ons huidige bouwteam rekenen we erop dat de woning in 2027 opgeleverd kan worden.

Interesse? Laat ons weten waarom je hier zou willen wonen & samen-leven via het contactformulier.

Babyproof? …… ehhhhh …. bijna!

Babyproof? …… ehhhhh …. bijna!

Onlangs mochten we bij Ju’dderhoes een bijzonder stel workaway-gasten ontvangen: mama en papa (Japans & Frans) en een elf maanden oude ontdekkingsreiziger in kruipfase. Wij hadden nog nooit eerder een gezin gehost. En vanaf het eerste moment werd duidelijk dat ons huis daar niet helemaal op voorbereid was.

Babyproof? Ehh… bijna! Ons huis heeft veel charmes, maar een babyproof paradijs is het niet. Open stopcontacten, een hond die álles van dichtbij wil inspecteren en een vloer die perfect is voor kleine handjes om verloren kruimels te vinden of houtvezelisolatiemateriaal – kortom, een speeltuin met uitdagingen! Gelukkig bleek de kleine een natuurtalent in het ontwijken van gevaar, terwijl de ouders met een bewonderenswaardige kalmte het avontuur aangingen. Wij renden er achteraan met geïmproviseerde barricades en een hoop ‘Oh wacht even, dat is moet misschien iets hoger!’.

Michelin-waardig eten in onze keuken De Japanse moeder, stil en bescheiden in haar doen en laten, bleek een ware keuken-samurai. Ach, ze was dan ook chef geweest in een restaurant in Japan … en houthakker trouwens ook. Ze toverde ze de heerlijkste gerechten op tafel. Binnen no-time rook Ju’dderhoes naar een mix van sojasaus, vegetarische dashi en pure culinaire magie. Heerlijk!

Het eerste raam in de houtskeletbouw – en een timmerman met turbo-stand. Ooit een timmerman meegemaakt met de energie van drie espresso’s op een lege maag? Wij hadden een missie: ons eerste raam plaatsen in de isolatiewand. Terwijl wij nog voorzichtig nadachten over ‘hoe pakken we dit aan?’, had onze workaway-gast al een zaag in de ene hand en een meetlint in de andere. Binnen no-time stond hij op een ladder, hamerend, zaagzwepend en glimlachend. Wij probeerden hem bij te benen en leerden onderweg nieuwe Japanse woorden – in Japan reageren ze niet op Stop, maar wel op Stop-pu.

Het resultaat? Een prachtig geplaatst raam en een huis dat letterlijk en figuurlijk wat meer ademruimte kreeg.

Dus, arigato (dank je) lieve gasten – jullie zijn altijd welkom